The Oxford Book of Latin Verse Part 23

desiderantem quod satis est neque tumultuosum sollicitat mare nec saeuos Arcturi cadentis impetus aut orientis Haedi,

non uerberatae grandine uineae fundusque mendax, arbore nunc aquas culpante, nunc torrentia agros sidera, nunc hiemes iniquas.

contracta pisces aequora sentiunt iactis in altum molibus: huc frequens caementa demitt.i.t redemptor c.u.m famulis dominusque terrae

fastidiosus: sed Timor et Minae scandunt eodem quo dominus, neque decedit aerata triremi et post equitem sedet atra Cura.

quodsi dolentem nec Phrygius lapis nec purpurarum sidere clarior delenit usus nec Falerna uitis Achaemeniumque costum,

cur inuidendis postibus et nouo sublime ritu moliar atrium?

cur ualle permutem Sabina diuitias operosiores?

_138. The Strenuous Life_

ANGVSTAM amice pauperiem pati robustus acri militia puer condiscat et Parthos ferocis uexet eques metuendus hasta

uitamque sub diuo et trepidis agat in rebus. illum ex moenibus hosticis matrona bellantis tyranni prospiciens et adulta uirgo

suspiret, eheu, ne rudis agminum sponsus lacessat regius asperum tactu leonem, quem cruenta per medias rapit ira caedis.

dulce et decorum est pro patria mori: mors et fugacem persequitur uirum, nec parcit inbellis iuuentae poplitibus timidoue tergo.

Virtus, repulsae nescia sordidae, intaminatis fulget honoribus, nec sumit aut ponit securis arbitrio popularis aurae:

Virtus, recludens inmeritis mori caelum, negata temptat iter uia coetusque uolgaris et udam spernit humum fugiente penna.

est et fideli tuta silentio merces: uetabo, qui Cereris sacrum uolgarit arcanae, sub isdem sit trabibus fragilemue mec.u.m

soluat phaselon. saepe Diespiter neglectus incesto addidit integrum: raro antecedentem scelestum deseruit pede Poena claudo.

_139. The Path of the Just_

IVSTVM et tenacem propositi uirum non ciuium ardor praua iubentium, non uoltus instantis tyranni mente quat.i.t solida neque Auster,

dux inquieti turbidus Hadriae, nec fulminantis magna ma.n.u.s Iouis: si fractus inlabatur orbis, inpauidum ferient ruinae.

hac arte Pollux et uagus Hercules enisus arces attigit igneas quos inter Augustus rec.u.mbens purpureo bibit ore nectar;

hac te merentem, Bacche pater, tuae uexere tigres indocili iugum collo trahentes, hac Quirinus Martis equis Acheronta fugit,

gratum elocuta consiliantibus Iunone diuis: 'Ilion, Ilion fatalis incestusque iudex et mulier peregrina uert.i.t

in puluerem, ex quo dest.i.tuit deos mercede pacta Laomedon, mihi castaeque d.a.m.natum Mineruae c.u.m populo et duce fraudulento.

iam nec Lacaenae splendet adulterae famosus hospes nec Priami domus periura pugnacis Achiuos Hectoreis opibus refringit,

nostrisque ductum seditionibus bellum resedit; protinus et grauis iras et inuisum nepotem, Troica quem peperit sacerdos,

Marti redonabo; illum ego lucidas inire sedes, discere nectaris sucos et adscribi quietis ordinibus patiar deorum.

dum longus inter saeuiat Ilion Romamque pontus, qualibet exsules in parte regnanto beati, dum Priami Paridisque busto

insultet armentum et catulos ferae celent inultae, stet Capitolium fulgens triumphatisque possit Roma ferox dare iura Medis.

horrenda late nomen in ultimas extendat oras, qua medius liquor secernit Europen ab Afro, qua tumidus rigat arua Nilus,

aurum inrepertum et sic melius situm, c.u.m terra celat, spernere fortior quam cogere humanos in usus omne sacrum rapiente dextra.

quic.u.mque mundo terminus obst.i.tit, hunc tanget armis, uisere gestiens qua parte debacchentur ignes, qua nebulae pluuiique rores.

sed bellicosis fata Quiritibus hac lege dico, ne nimium pii rebusque fidentes auitae tecta uelint reparare Troiae.

Troiae renascens alite lugubri fortuna tristi clade iterabitur ducente uictricis cateruas coniuge me Iouis et sorore.

ter si resurgat murus aeneus auctore Phoebo, ter pereat meis excisus Argiuis, ter uxor capta uirum puerosque ploret.'

non hoc iocosae conueniet lyrae-- quo, Musa, tendis? desine peruicax referre sermones deorum et magna modis tenuare paruis.

_140. Pollio_

MOTVM ex Metello consule ciuic.u.m bellique causas et uitia et modos ludumque Fortunae grauisque principum amicitias et arma

nondum expiatis uncta cruoribus, periculosae plenum opus aleae, tractas et incedis per ignis suppositos cineri doloso.

paulum seuerae musa tragoediae desit theatris: mox ubi publicas res ordinaris, grande munus Cecropio repetes coturno,

insigne maestis praesidium reis et consulenti, Pollio, curiae, cui laurus aeternos honores Delmatico peperit triumpho.

iam nunc minaci murmure cornuum perstringis auris, iam litui strepunt, iam fulgor armorum fugacis terret equos equitumque uoltus.

audire magnos iam uideor duces non indecoro puluere sordidos, et cuncta terrarum subacta praeter atrocem animum Catonis.

Iuno et deorum quisquis amicior Afris inulta cesserat impotens tellure, uictorum nepotes rettulit inferias Iugurthae.

quis non Latino sanguine pinguior campus sepulcris inpia proelia testatur auditumque Medis Hesperiae sonitum ruinae?

qui gurges aut quae flumina lugubris ignara belli? quod mare Dauniae non decolorauere caedes?

quae caret ora cruore nostro?

sed ne relictis, Musa procax, iocis Ceae retractes munera neniae, mec.u.m Dionaeo sub antro quaere modos leuiore plectro.

_141. Regulus_

CAELO tonantem credidimus Iouem regnare; praesens diuos habebitur Augustus adiectis Britannis imperio grauibusque Persis.